OYUN TERAPİSİ

Hayata çocukların gözünden bakmak, dünyayı onların gördüğü gibi bir yer olarak görmek belki çoğumuz için rutinlerimizin ve kaygılarımızın etkisi ile unutulmuş uzak hatıralar olarak düşünülebilir. Bizler yaş aldıkça hayatımıza yeni deneyimler katıyor, yeni sorumluluklar alıyor ve bu sorumlulukların getirdiği stresi ile başa çıkabilmenin yeni yollarını arayıp, bulup, keşfedebiliyor; bir engel ile karşılaştığımızda bu engeli geçmiş deneyimlerimizin yardımıyla algılayabiliyor, tanımlayabiliyor; tıkandığımız noktada tarifini yaparak çözüm yolları arayabiliyoruz.

Bu süreçler, çocukların ‘küçük’ diye nitelendirdiğimiz dünyalarında yetişkinlerde olduğu gibi işlemez. Çocuklar kendileri ve çevrelerinde olup bitenler ile ilgili yaşadıkları kaygının algılanma, tanımlanma ve tarif edilme süreçlerini yetişkinler gibi deneyimleyemediklerinden, anne baba onların başa çıkmaya çalıştıkları stresi fark edemeyebilirler. Hatta çoğu zaman düşülen en büyük yanılgıya düşerek; çocukların yaşadıkları zorlukları ya da çevresinde yaşanan negatif bir olay yaşanır yaşanmaz hızlıca unutacakları, bunlara dikkatlerini vermeyecekleri gibi düşüncelere kapılırlar. Oysa çocuklar harika gözlemcilerdir. Onlar çevrelerinde olup biten her şeyi zihin süzgeçlerinden geçirerek geleceklerinde kullanabilecekleri düşünce, davranış ve duygu kalıplarını bu şekilde oluştururlar.

Oyun; çocukların dünya ile bağlantı kurmasında, duygusal ve bilişsel deneyimlerini anlamlandırmalarında, kendilerini ve çevrelerini tanımlamalarında sıklıkla başvurdukları en sağlıklı ve doğal yoldur. Günlük hayatta yaşadıklarını, çevresindeki insanları; bu yaşananlar ve insanlar hakkındaki duygu ve düşüncelerini kurdukları oyuna yansıtırlar. Gözlemlendiğinde bizlere belki de anlamsız gelecek olan bu oyunlar, ‘çocuğun gözünden dünyaya bakmak’ cümlesinin aslında tam olarak karşılığıdır. Oyun çocuğun lisanı, oyuncaklar kelimeler ve cümleleri, kurduğu oyunlar ise ifade biçimleridir.,

OYUN TERAPİSİ NEDİR ?

Çocukların gerçek dünya ile kurdukları bağı, çevrelerindeki insanlarla olan ilişkilerini, bastırdıkları ya da ifade etmede zorlandıkları duygu ve düşünceleri oyun ile dışa vurduklarından bahsetmiştik. Deneyimledikleri zor süreçlerin getirdiği duygular ile mücadele ve kontrol becerisini kazanması, negatif durumları ve olayları anlamlandırma sürecinde farkındalığının yükselmesi, gözlemlediği durum ve süreçler hakkında yanlış düşünce kalıpları oluşturmasının önüne geçilmesi çocukların psikolojik gelişimi açısından son derece önemlidir.

İşte tam bu noktada, Oyun Terapisi sıklıkla kullanılan ve son derece etkili bir yöntem olarak karşımıza çıkıyor. Oyun terapisi; çocuğun kendisini güvende hissettiği ve oyun terapisti ile güven ilişkisini sağlayabildiği bir ortamda özgürce oyun kurduğu ve oynadığı, terapistin de süreci takip ederek çocuğun dünyasına müdahale etmeden daha yakından tanıklık ettiği sistematik seanslar bütünüdür. Bu sayede çocuğun sözel olarak ifade edemeyeceği bir çok bastırılmış duygu ve düşünce kalıplarına erişim sağlanabilir ve aileye çocuğun iç dünyası hakkında farkındalık kazandırılabileceği gibi çocuğun da duygusal ve bilişsel gelişimine destek sağlanabilir. Çocuğun hali hazırda bastırmış olduğu duygu ve düşüncelerin, davranışlarına negatif yansımış olması durumlarında da çocukta davranış değişikliği ve sosyal gelişim açısından sıklıkla kullanılır.

OYUN TERAPİSİ HANGİ DURUMLARDA, KİMLERE UYGULANIR ?

2-11 yaş arası tüm çocuklara Oyun Terapisi Uygulayıcı Sertifikasına sahip terapist ihtiyaç duyduğu taktirde uygulanabilir.

Travmalar ve istismar (fiziksel, duygusal, cinsel) deneyimlemiş çocuklara
Bağlanma sorunları deneyimleyen çocuklara
Yeme/tuvalet problemleri deneyimleyen çocuklara
Seçici dilsizlik deneyimleyen çocuklara
Ayrılık anksiyetesi deneyimleyen çocuklara
Boşanma sonrası adaptasyon sorunları deneyimleyen çocuklara
Kardeş kıskançlığı deneyimleyen çocuklara
Saldırganlık problemi bulunan çocuklara
İletişim problemleri bulunan çocuklara
Uyku bozukluğu deneyimleyen çocuklara
Ailede kayıp ve yas deneyimleyen çocuklara
Hiperaktivite ve dikkat eksikliği tanısı almış çocuklara
Uygunsuz davranış sergileyen çocuklara
Kaygı, korku ve fobileri olan çocuklara
Okulda zorbalık gören veya zorbalık uygulayan çocuklara
Aile içi şiddet gören ya da geçmişi bulunan çocuklara

oyun terapisi uygulanabilir.

SİZDEN GELEN SORULAR

Oyun terapisini kim verir ?

Oyun terapisi, uygulayıcı sertifikası bulunması şart olan ruh sağlığı alanındaki profesyoneller tarafından uygulanır. Terapiye başlamadan önce, terapistinizin yetkinliğini sorgulamayı unutmayınız.

Oyun terapisi ne kadar sürer?

Çocuğun ihtiyacına göre haftada bir ya da iki kez olmak üzere ortalama 16-20 seans arasında tamamlanır. Seans randevuları, geçerli bir istisna olmadığı sürece her hafta aynı gün ve aynı saatlerde yapılmalı, çocuk seanslara düzenli katılım göstermelidir. Sistematik ve düzenli şekilde ilerleyen seanslar ile en kısa zamanda sonuç almaya başlanması mümkün olur, çocuğun ilerlemesine göre seans sıklığında değişiklik yapılabilir.

Çocuğuma kendim oyun terapisi yapabilir miyim?

Oyun terapisi yalnızca uzmanları tarafından uygulanabilir. Kuralları net, sistematik seanslar bütünüdür. Seans sırasında her dakika terapist için önem arz eder ve kendi bilgi birikimine göre değerlendirmesini yapmalıdır.

Oyun terapisi uzmanı olsanız dahi, çocuğun kendini güvende hissetmesi, oyun terapistine oyun odasında bağlanması ve onu benimsemesi seansların etkinliği açısından çok önemlidir. Çocuğun günlük hayatından zaten tanıdığı bir terapiste koşulsuz açık ve dürüst olması beklenemeyebilir.

Seansları ebeveynler de izleyebilir mi?

Mümkün olduğu sürece çocuğun odada yalnızca terapist ile bulunması, dikkatini dağıtacak herhangi bir faktör olmaması önemlidir. Fakat yaşı küçük çocuklarda anne ve baba ile seansa katılma ısrarı olursa güvenini kazanana kadar belli kurallar ile izin verilebilir.

Bunun haricinde, oyun seanslarının sonrasında aileye evde pekiştireç görevi üstlenecek etkinlikler ile ilgili bilgilendirme yapılabilir.