Bilateral Motor Beceriler
.jpg)
Bilateral (ikili) koordinasyon, vücudun her iki tarafını aynı anda kontrollü ve organize bir şekilde kullanma yeteneğidir.
Bu kavram, her iki tarafın da aynı şeyi yapmak için kullanılması (oklavayı itme hareketinde olduğu gibi), veya her iki tarafı farklı hareketlerle kullanmak (kağıdı bir elimizle tutarak ve kontrol ederken diğer elimizle makasla kesme) gibi değişik becerileri kapsar.
Çocuklar, vücutlarının her iki tarafını da kullanmayı aşama aşama öğrenirler. İlk olarak iki elini ortada birleştirmeyi öğrenirler. (Örneğin iki elindeki iki nesneyi birbirine vurma aktivitesi) Daha sonra bir elini hareketsiz tutarken diğer elini hareket ettirebileceğini öğrenir. Sonunda her iki elini farklı hareketlerle aynı anda kullanabilme gibi üst düzey becerileri elde ederler.
Bireyin vücudunun her iki tarafını koordine edebilmesi, beynin her iki tarafının da birbiriyle iletişim kurduğunu ve bilgi paylaştığını gösterir. Bilateral koordinasyonun gelişmesi, ellerin ve ayakların birlikte iyi çalışmasını sağlar. Bu, yürüme, merdiven çıkma, müzik aletleri çalma, bir kasede yemek karıştırma, iki el gerektiren araçları kullanma ve çevre hakkında tam görsel farkındalığa sahip olma gibi birçok günlük aktiviteyi gerçekleştirebilmek için önemlidir. Bilateral koordinasyonu zayıf olan çocuk, bir eliyle bir şey yaparken diğer elini kontrol etmekte zorluk çekebilir.
İki elimizi ya da iki ayağımızı kullanmamızı gerektiren görevler zorlayıcıdır. Makas ile kesme aktivitesini ele alacak olursak; kağıdı bir elimizle tutarak kontrol ederken diğer elimizle makası kullanmak için odaklanmaya çalışmak gerçekten uzmanlık ister ve tecrübe çok önem kazanır.
Evde uygulayabileceğiniz simetrik hareket gerektiren çalışmalar
- Deterjana üfleyerek baloncuklar oluşturun onları iki elle havada patlatma oyunu oynayabilirsiniz.
- Pamuktan ufak ufak parçaları iki eliyle tutarak ayırmasını isteyin resim yapmak için kartona yapıştırın. (Kardan adan, noel baba, bulut vs.)
- Kağıdı elinde tutarken şeritler halinde yırtarak, kolaj yapmak için kağıda yapıştırın.
- Kil, macun, oyun hamurunu sıkma, ayırma ve çekme aktivitelerini içeren çalışmaların hepsi bu bağlamda ele alınabilir.
- İrili ufaklı legoları iki eliyle ayırma ve takması,
- Yine oyun hamurunu ve seramik hamuru gibi malzemeleri elle rulo haline getirmek için yuvarlama veya oklava ile açmaya çalışması.
- Vurmalı oyuncaklara elleriyle veya bagetlerle her iki elini kullanarak vurma.
- Bir oyuncak piyanoya elleri ile vurarak ses çıkarması.
- Buruşuk plastik boruları veya biraz daha ileri düzeyde katlanabilir pipetleri iki ayrı uca çekerek ayırma ve iki uçtan merkeze doğru iterek katlama aktivitesi,
- Top oyunu: iki elinizle birlikte atma ve yakalama. Bu aktiviteyi küçük ve büyük toplarla ayrı ayrı yapmak değişik beceri çeşitlerini barındırdığı için önemlidir.
- İp atlama oyunu ileri düzeyde benzer amaca yönelik beceridir,
İki elin farklı hareket etmesini sağlayacak çalışmalar;
- Davul-Trompet Çalma: Çocukla karşılıklı oturarak iki elinizi ayrı ayrı vurmayı gerektirecek basit ritim çalarken sizi takli etmesini ve benzer ritim çalmasını isteyebilirsiniz.
- Bisiklet sürme aktivitesi ( üç tekerlekli veya iki tekerlekli ) güzel bir çalışmadır. Ellerini ayrı ayaklarını ayrı kullanmasını gerektirir.
- Yürüyüş, koşma, atlama, yüzme aktivitelerinin hepsi bu grupta değerlendirilebilir.
Her el için farklı beceri gerektiren kombine aktiviteler
- Makas ile kesme aktivitesi. Bu aktiviteyi kağıtla sınırlandırmayın, karton kesin, strafor kesin, oyun hamuru kesin, kurabiye hamuru kesin.... Hayal gücünüzle sınırlı olarak yapabileceğiniz çalışmada bir elle kesilecek malzeme tutulurken diğer el makası idare ederek kesme işlemini gerçekleştirmelidir.
- Ekmeği ya da bisküviyi bir eliyle tutarken diğer eliyle üzerine krem peynir, şokella, fıstık ezmesi gibi malzemeyi sürme çalışması.
- Değişik zorluklarda ipe boncuk dizme aktivitesi. Büyük delikli büyük boncukları kalın ipe dizmek kolayken küçük delikli küçük ebatlı boncukları misinaya dizmek daha zor bir aktivitedir. Hem ince motor, hem bilateral koordinasyon hem de el-göz koordinasyonunu geliştirmeye yönelik kapsamlı bir çalışmadır.
- Bir eliyle kağıdı masaüstünde tutup sabitlerken diğer elindeki kalemle karalama, boyama, yazma çalışmaları.
- Cetvel veya şablon kullanarak şekil çizme aktivitesi. Bir eliyle şablonu masada kağıdın üzerine sabitlerken diğer elinde kalemi kullanarak şablonun çevresinde veya içinde çizim yapmak güzel bir bilateral koordinasyon çalışması örneği oluşturur.
Beden farkındalığı (Body Awareness) faaliyetleri; Aslında bu kavram çok daha geniş bir şekilde anlatmayı hakeden bir kavramdır. Şimdilik sadece aşağıdaki çalışmaların çok önemli olduğunu ve pek çok şeyin altyapısını beden farkındalığı oluşturduğunu bilmekte fayda görüyoruz..
- Basamağa tırmanma,
- El arabası yürüyüşü,
- Dört uzvu kullanarak sürünme: komutla ileri-geri-yanlara doğru veya yön değiştirerek sürünme çalışması.
- Kendi kurgulayacağınız veya park bahçelerde bulabileceğiniz engel parkurunda gezinin. Bu amaçla kurumumuz bahçesinde ufak bir uygulama bulabilirsiniz.
- Hayvan hareket ve yürüyüşlerini taklit etmek: ayı yürüyüşü, yılan gibi sürünmek, Kuş kanadı çırpma, Yengeç yürüyüşü. eşek tepmesi :) Yakında buraya videoları eklenecektir.
- Patates Adam Oyunu; Bu oyunda çocuğun vücut bölümlerini tanıması ve bu uzuvları kullanarak oyuna dahil olması amaçlanır. Çok güzel bir oyun, ailenin katılımı ile çok daha anlamlı hale gelmekte.