Cerebral Palsi

Serebral Palsi; Gelişmekte olan beyinde meydana gelen ilerleyici olmayan bir takım bozuklukların (lezyon ve anomaliler) neden olduğu postüral ve hareket bozukluklarının aktivite limitasyonlarına yol açtığı bir grup kalıcı hastalığı kapsayan şemsiye terimdir. Beyindeki sorun ilerleyici olmamasına rağmen kas iskelet sisteminde etkileri zamanla değişime uğramaktadır. Serebral palside motor bozukluklara sıklıkla duyusal, bilişsel, iletişim ve davranış bozuklukları, epilepsi ve sekonder kas-iskelet sistemi problemleri eşlik eder.

​

Serebral palsi, çocukluk çağındaki en yaygın bedensel sorun yaşatan hastalıktır. Gelişmiş ülkelerde her bin doğumdan 2-2.5 tanesi Serebral Palsili iken ülkemizde maalesef bu oran her bin doğumdan 4- 4.4 tanesi Serebral Palsi tanısı almaktadır.

Serebral palsinin, tek bir nedenden kaynaklanmadığı, birden çok faktörün etkisiyle beyindeki lezyonun veya anomalinin oluştuğu kabul görmektedir. Bebeklerin çoğunda serebral palsinin nedeni hala bilinmemektedir. İstatistiksel olarak kanıtlanmış ve genel geçer olarak kabul edilen risk faktörleri şunlardır:

​

• Plasental anormallikler 

• Doğum kusurları 

• Düşük doğum ağırlığı 

• Mekonyum aspirasyonu 

• Enstrümantal / acil sezaryen doğum

• Doğum asfiksisi

• Yenidoğan nöbetleri 

• Respiratuar Distres Sendromu

• Hipoglisemi 

• Yenidoğan enfeksiyonu.

​​

Doğum sonrası serebral palsi olma oranı çok düşüktür. Daha çok tıbbi müdahale esnasında veya nedeni anlaşılamayan inme sonucu gerçekleşmektedir. 

​

SEREBRAL PALSİ NASIL SINIFLANDIRILIR? 

​

Serebral palsi, motor tipleri, topografik dağılım ve fonksiyonel motor yeteneği ile sınıflandırılabilir.

​

Motor Tipine Göre Sınıflama 

​

1. Spastik serebral palsi, en yaygın serebral palsi türüdür. Spastisite, kasların germeye karşı hıza bağlı bir direncidir. Çocuk yerçekimine karşı bir pozisyonu hareket ettirmeye veya korumaya çalıştığında kaslardaki aşırı sertlik ile karakterizedir. Spastisite çocuğun uyanıklık durumuna, duygularına, aktifliğine, duruşuna veya ağrının varlığına göre değişebilir. 

2. Diskinetik serebral palsi, ton anomalileri ve distoni ve atetoz dahil çeşitli hareket bozuklukları ile karakterizedir. Distoni, tekrarlayan veya büküm hareketlerine neden olan sürekli veya aralıklı kas kasılmalarıyla karakterizedir. Atetoz kontrolsüz, yavaş ve ardıl hareketleriyle karakterizedir. 

3. Ataksik serebral palsi, en az görülen motor bozukluktur. Titrek hareketlerle karakterizedir ve bir kişinin koordinasyonunu ve dengesini etkiler. 

4. Topografik Dağılım 

5. ​

 A. Vücudun tek taraflı etkilendiği durumlar

​

• Monopleji: Yalnızca bir ekstremite etkilenimini ifade eder. Çok nadir olarak görülen bir tiptir. 

• Hemipleji: Bir kişinin vücudunun bir tarafındaki kol ve bacağın etkilenmesini ifade eder. 

B. Vücudun her iki tarafının etkilendiği durumlar

• Dipleji: Alt ekstremiteler üst ekstremitelere oranla daha fazla etkilenmiştir. Ancak üst ekstremitelerde az da olsa etkilenim gözlenir. Asimetrik diplejide bir taraf diğerinden daha fazla etkilenir. 

• Kuadripleji: Baş, gövde ve hem üst hem de alt ekstremite etkilenir (tetrapleji olarak da adlandırılır). Her uzuv ayrı derecelerde etkilenebilir.

Fonksiyonel Motor Becerilerinin Sınıflandırılması 

Bu kategoride dünyada genelgeçerliği kabul görmüş 4 sistemi kullanmaktayız. Türkçe tercümesi yapılmış olmasına rağmen standart olarak İngilizce kullanıldığı için orijinal halini kullanacağız.

1. Gross Motor Function Classification System (GMFCS):
   Çocuğun motor yeteneklerine ve tekerlekli sandalyelere, yürüme çerçevelerine ve diğer mobilite cihazlarına olan gereksinimlerine dayanarak fonksiyonel kısıtlamanın ciddiyeti hakkında bilgi sağlar.

2. Manual Abilities Classification System (MACS):
   4 yaşın üzerindeki çocuklarda geçerlidir, MACS, serebral palsili çocukların günlük aktivitelerdeki ellerini nasıl kullandıklarını açıklamak için kullanılan bir sınıflandırma sistemidir. 

3. Communication Function Classification System (CFCS): 
   Cerebral Palsili bireyin iletişim becerilerinin sınıflandırılması için oluşturulan sistemdir. 

4. Eat and Drinks Ability Classification System (EDACS) : 
   Yeme ve İçme becerilerinin sınıflandırılması için kullanılan bir sistemdir. 

Serebral Palsi tanılı bireyler kurumumuzda Bobath terapi eğitimini tamamlayan fizyoterapistler eşliğinde seanslarını almaktadırlar.